معاينه فني خودرو چيست؟
معاينه فني مجموعه آزمايش هايي است كه سلامت قطعات خودرو و عملكرد استاندارد آن ها را بررسي كرده و در بسياري از كشور هاي جهان اجرا مي شود. معاينه فني نشان مي دهد كه خودرو در سوخت و ساز خود چه اندازه آلايندگي توليد مي كند و تا چه اندازه مي تواند روي محيط زيست و هوا تاثير منفي بگذارد. در تست معاينه فني به طور كلي آلاينده هايي اندازه گيري مي شود كه خودروي شما مي تواند توليد كند.
تست معاينه فني فقط به تست آلايندگي خودرو ختم نمي شود؛ بلكه در اين تست ايمني خودرو، كارايي سيستم ترمز خودرو، سالم بودن ظاهر خودرو و مواردي از اين قبيل نيز تست مي شوند. تنها در صورتي كه خودرو بتواند از تمام اين آزمون ها با موفقيت بيرون بيايد، برگه معاينه فني به او تعلق مي گيرد.
چه خودرو هايي مشمول طرح اجباري معاينه فني خودرو هستند؟
معاينه فني با تأييد سلامت خودرو راه حلي مفيد براي كاستن از حجم آلودگي هاي روزافزوني است كه ما در بيش تر كلان شهر ها با آن روبرو هستيم. با توجه به تعريف سازمان استاندارد كشور خودرو هاي ساخت داخل و خارج كه ۴ سال از عمر توليد آن ها مي گذرد، ملزم به داشتن برگ معاينه فني هستند؛ بنابراين سن معاينه فني خودرو در سال ۹۹ شامل اين سه گروه است:
۱. خودرو هاي داخلي توليد سال ۱۳۹۴ و قبل از آن
۲. خودرو هاي وارداتي توليد سال ۲۰۱۵ و قبل از آن
۳. خودرو هاي عمومي و تاكسي سال ۹۷ و قبل از آن
خودرو هاي سنگين نيز تا يك سال از تاريخ توليدشان از انجام معاينه فني معاف هستند. هم چنين طبق قانون هواي پاك صدور برگ معاينه فني براي خودرو هاي فرسوده ممنوع است. سن فرسودگي وسايل نقليه براساس مصوبه هيأت وزيران در مهرماه ۹۷ مشخص شده است. براي نمونه سن فرسودگي خودرو هاي عمومي بنزيني يا دوگانه سوز ۱۰ سال و خودرو هاي پايه سوز ۱۲سال پس از تاريخ توليد آن هاست. خودرو هاي پلاك قديم نيز بايد ابتدا اقدام به گرفتن پلاك ملي كنند و بعد از آن اجازه دريافت معاينه فني به آن ها داده خواهد شد.
خودرو هاي صفر مي توانند بعد از ۴ سال از سال توليد خودرو براي دريافت گواهي معاينه فني به مراكز مجاز مراجعه نمايند؛ ولي بهتر است تا قبل از اين كه مهلت گارانتي خودرو تمام شود، نسبت به دريافت معاينه فني اقدام كنند؛ زيرا با انجام تست هاي مختلف در اين مراكز مشخص مي شود چه قطعاتي از خودرو درست كار نمي كنند. براي مثال كاتاليست در بيش تر خودرو هاي داخلي مشكل دارد كه شما مي توانيد در زمان گارانتي آن را تعمير يا تعويض كنيد؛ زيرا اين قطعه هزينه بالايي براي شما به بار مي آورد.
براي دريافت معاينه فني نياز به انجام چه مراحلي است؟
زماني كه شما وارد اين مراكز ميشويد، پلاك خودروتان توسط دوربين پلاك خوان خوانده ميشود. بعد از ثبت اطلاعات،نوبت به پذيرش خودرو ميرسد. در اين مرحله مبلغ ۳۷ هزار تومان از كليه مالكان خودرو دريافت ميشود. بعد از اتمام اين مراحل، نوبت معاينه فني است كه شامل ۸ مرحله زير است.
- بازرسي چشمي (ظاهري)
- آزمون آلايندگي
- بررسي كمك فنرها
- تست ترمز
- آزمون سيستم تعليق
- سلامت چراغها
- همراستايي چرخها
- صدور گواهي
براي اينكه با هر يك از اين بخشها آشنايي بيشتري پيدا كنيد. در اين قسمت مراحل معاينه فني را به صورت مجزا براي شما توضيح دهيم.
۱. بازرسي ظاهري
اولين مرحله، بازرسي چشمي خودرو است. يعني كارشناسان اين مراكز، خودرو شما را از نظر ظاهري بررسي ميكنند. در طول بررسي مواردي مانند شيشهها، آينهها، كمربند ايمني، برف پاككن، بوق خودرو، صداي اگزوز، چراغ نور بالا و پايين، بدنه خودرو، پوسيدگي بدنه، وضعيت لاستيكها، طلقهاي چراغهاي عقب، شيشهشورها، چراغ راهنما، چراغ عقب، خطر و دنده عقب از نظر ايمني بررسي ميشود تا مشكلي وجود نداشته باشد. در غير اين صورت اگر هر يك از موارد بالا مشكلساز باشند، گواهي معاينه فني در همين مرحله اول صادر نميشود و رد ميشود.
۲. آزمون آلايندگي خروجي خودرو
بسياري از خودروها بيش از حالت عادي آلودگي ايجاد ميكنند. در اين مرحله گازهاي خروجي از اگزوز با يك دستگاه سنجش گاز خروجي سنجيده ميشود. اگر خروجي بيشازحد مجاز باشد، يعني خودرو شما محيطزيست را آلوده ميكند و بايد براي تعمير آن اقدام كنيد.
۳. بررسي كمك فنر
امروزه بيشتر تصادفات جادهاي به دليل واژگوني خودرو اتفاق ميافتد. اصليترين دليل اين اتفاق، خرابي كمك فنرها است. در اين مرحله كارايي كمك فنرهاي جلو و عقب خودرو مورد بررسي قرار ميگيرد و درصد كارايي آنها به دست ميآيد.
۴. بررسي عملكرد ترمزها
اگر به آمار تصادفات جادهاي دقت كرده باشيد، بسياري از حوادث در اثر عدم ترمز اتفاق ميافتد. در مراكز معاينه فني عملكرد ترمز دستي از چرخ سمت چپ و راست مورد بررسي قرار ميگيرد و همچنين شتابگيري خودرو تا حد نهايي تست ميشود تا ترمزها به درستي كار كنند و مشكلي براي راننده ايجاد نكنند.
۵. آزمون سيستم تعليق
در اين مرحله سيستم تعليق دستگاه تحت فشار قرار ميدهد تا عملكرد آن را مورد بررسي قرار دهند. در صورت عدم وجود مشكل، گواهي اين مرحله بدون مشكل صادر ميشود.
۶. تست سلامت چراغها
اگر قبل از مراجعه به مراكز معاينه فني، چراغهاي نور را مورد بررسي قرار داده باشيد، بررسي اين مرحله با رايانه با موفقيت انجام ميشود.
۷. همراستاي چرخها
ميزان انحراف جانبي در هر ۱۰۰۰ متر نبايد بيش از ۷ متر باشد در غير اين صورت اگر خودرو شما در صورت رها شدن فرمان، بيش از ۷ متر منحرف شود، در اين مرحله از آزمون خودروي شما رد ميشود.
۸.صدور گواهي معاينه فني
اگر تمام آزمونها را با موفقيت گذرانده باشيد، در اين مرحله برچسب گواهي معاينه فني (داراي مهر برجسته) با اعتبار يكساله براي خودروي شما صادر ميشود. در غير اين صورت برگه نتايج آزمون با شرح علت مردودي به شما ارائه ميشود.
استعلام معاينه فني
تمام مالكان خودروهاي سنگين و سبك براي اطلاع از آخرين وضعيت بازبيني خودروهاي خود ميتوانند از روشهاي استعلام معاينه فني زير استفاده كنند.
استعلام معاينه فني با سامانه سيمفا
يكي از روشهاي استعلام معاينه فني مراجعه به سايت معاينه فني سيمفا به نشاني symfa.ir است. براي مشاهده استعلام خودروهاي سنگين و سبك در اين سامانه اينترنتي نياز به كد VIN خودرو داريد. براي مشاهده آخرين وضعيت گواهي معاينه فني روند زير را دنبال كنيد.
استعلام از طريق سامانه پيامكي معاينه فني
يكي از سادهترين روشها براي استعلام، ارسال پيامك است. تمامي مالكان خودروهاي سبك و سنگين ميتوانند عدد ۱ را به شماره ۲۰۰۸ پيامك كنند. براي فعالسازي خدمات بايد هزينه پرداخت كنيد تا بتوانيد استعلام بگيريد.
استعلام اعتبار معاينه فني آنلاين
براي استعلام اعتبار معاينه فني با پلاك كافيست وارد سايت يا اپليكيشن قبضينو شويد و شماره پلاك و vin خودروي خود را وارد كنيد. پس از استعلام، وضعيت اعتبار معاينه فني به همراه جزئيات كامل به شما نمايش داده ميشود.